Từ xưa Việt Nam đã có câu: “Lời nói chẳng mất tiền mua/ Liệu lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Khi còn nhỏ tôi khá bực mình với câu này vì cho rằng câu này ủng hộ sự nịnh nọt chứ không phải sự thẳng thắn bày tỏ. Nhưng khi trưởng thành hơn, tôi nhận ra ngôn ngữ nào cũng dạy cách bày tỏ một cách lịch sự, tế nhị và kỹ năng giao tiếp là một phần quan trọng trong trí tuệ cảm xúc, chìa khoá giúp con người thành công trong công việc và hạnh phúc trong đời riêng. Tuy nhiên, học kỹ năng này có vẻ chưa được các cá nhân và tổ chức chú ý đến.

Case 1: Đến hạn nộp bài, sinh viên thông báo em bận (thời buổi này sinh viên bận hơn giáo viên rất nhiều. Em mà đi làm/về quê/sinh nhật bạn thì cô đừng hy vọng gặp em nhé), muốn nộp bài qua mail. Mình trả lời là mình không chữa bài qua mail được nên cần nộp bản cứng, điều này đã được thông báo ngay hôm đầu tiên rồi? Em nói em sẽ nhờ bạn đến nộp và xin chữa bài hôm khác. Nhưng bài của em hoàn toàn không tuân thủ các quy định của Nhà trường và giáo viên nên mình nhắn là đọc lại quy định rồi nộp bài sau. 18.30 một ngày không đẹp trời, mình đang cong mông hoàn thành công việc ở văn phòng thì bạn ấy đến, nói là chỉ rảnh giờ này. Mình bấm bụng xem bài cho bạn và phát hiện ra bạn không hề sửa chút nào, thậm chí cả lỗi chính tả quá nhiều trong bài. Khi mình hỏi, vì sao không xem lại trước khi nộp thì bạn bảo: “Em nghĩ đó là chuyện nhỏ, đằng nào cô chẳng sửa thì cô check giùm em để em sửa luôn”. Trời ơi, thế hoá ra giáo viên là cái sọt rác à???

Thực ra với trình độ tiếng Việt dạy phổ thông hiện tại ở VN, hiếm có em nào không sai. Nhưng nếu em nói: “Vâng, em xin lỗi. Cô đã nhắc thế thì lần sau em sẽ lưu ý hơn” là xong thôi mà? Sao phải cố làm giáo viên lên máu như vậy???

Case 2: Mình thích đi spa, không vì hy vọng sẽ xinh đẹp hơn mà chủ yếu là muốn được thư giãn. Hồi trước mình hay đến các spa quanh khu trung tâm vì spa ở đó thường lâu năm hơn nên có kinh nghiệm và dịch vụ cũng tốt hơn. Nhưng bây giờ đi lại khó khăn quá nên thử đến một spa gần nhà, do người quen giới thiệu. Spa này ở tầng một trong khu nhà cao tầng nên trần thấp, phòng nhỏ, không thoải mái lắm, dịch vụ cũng vừa phải nhưng thôi, tiện thì dùng. Có điều hồi trước Tết mình gặp một vụ choáng váng, nên từ lần ấy chưa dám quay lại, thẻ mua rồi chưa biết dùng làm gì!

Vì spa mình đến từ trước đến giờ chỉ có phụ nữ nên khi ra khỏi phòng chăm sóc khách hàng chỉ được quấn một khăn tắm quanh người. Nhưng lần ấy khi ra khỏi nhà vệ sinh, mình quá shocked khi thấy một đồng chí nam giới đang thản nhiên ngồi ngâm chân ngay trước cửa. Mình vội chạy vào phòng thay đồ, khi ra thì không thấy đ/c kia đâu nữa. Mình hỏi lễ tân là vì sao lại cho nam giới vào khu phụ nữ thì bạn ấy bảo: “Anh ấy là chồng một khách hàng mà cũng chỉ ngồi 5p thôi vì chúng em chưa bố trí được khu thay đồ cho nữ. Mong chị thông cảm”!

Mình botay luôn vì theo bạn ấy là 5p vào khu nữ là không quan trọng. Nhưng với mình và với rất nhiều người đi spa, chúng mình cần sự thoải mái, tin cậy. Quan điểm 5p của bạn ấy đã làm mình cứ nghĩ đến chỗ ấy là thấy không an tâm, trong khi đi spa là để thư giãn, thì dịch vụ của bạn đã hỏng rồi. Mình bực quá định định kể với sếp của bạn nhưng rồi nghĩ thương nên lại thôi.

Điều ngớ ngẩn nhất là thực ra bạn chỉ cần nói: “Em xin lỗi chị. Anh ấy là chồng của một khách hàng, anh chị ấy đi cùng nhau mà phòng nam lại đang bận nên chúng em sơ suất để anh ngồi bên này một chút, không nghĩ là giờ ấy có khách hàng ra ngoài. Chúng em cam đoan không có lần sau ạ”!

Đơn giản thế mà sao phải làm khách hàng có cảm giác bất an như vậy???

Case 3: Một hôm mình nhận được email của một bạn nói là làm nghiên cứu nên muốn phỏng vấn mình. Mình OK vì thích đề tài của bạn ấy. Sau buổi phỏng vấn dài đến gần 2h, bạn ấy nói là muốn mời mình đến dự Hội thảo mà bạn ấy sẽ trình bày vì ý kiến của mình rất có ích cho nhóm nghiên cứu. Mình đến Hội thảo thì phát hiện ra mình không có tên trong danh sách khách mời nên đăng ký bổ sung. Sau đó mình chọn một chỗ ngồi trong góc để yên ổn theo dõi và làm tranh thủ chữa bài cho sinh viên. Đi Hội thảo rất vui vì được gặp nhiều người quen và vì được có thêm thông tin. Ngồi một lúc thì có một bạn trong Ban Tổ chức, đến mời mình lên ngồi hàng ghế của khách mời, mình bảo: “Nhưng mình đã nhìn rồi, ở đấy ghế nào cũng có biển tên mà không có tên mình”. Bạn ấy bảo: “Có vài khách mời không đến nên chúng em đã cất biển tên để cô có thể lên ngồi”!!! Mình buồn cười quá, bảo: “Cám ơn bạn, nhưng mình thích ngồi chỗ này”.

Mình hiểu các bạn ấy chỉ có ý tốt nhưng giá mà bạn bảo: “Chúng em sơ suất viết thiếu biển tên nhưng vẫn để chỗ cho cô. Mời cô lên trên ngồi đi ạ” thì có phải tốt hơn không?

Bạn không thể tử tế mời mình dùng đồ thừa của người khác thế chứ???

MONG CÁC TỔ CHỨC HÃY NHỚ GIAO TIẾP TỐT MỚI LÀ CHÌA KHOÁ THÀNH CÔNG!!!