(Viết theo đơn đặt hàng của báo Văn nghệ Công An. Đây là bản đầy đủ, chưa biên tập)

Chào em, cô tân sinh viên K53 trường Đại học Ngoại thương. Không biết em có tham dự talkshow Chào sinh viên mới do FTU Forum thuộc Đoàn Thanh niên Đại học Ngoại thương tổ chức mà cô là diễn giả không? Lần ấy cô đã nói về việc người trẻ nên có ước mơ lớn và can đảm thưc hiện ước mơ ấy. Rất vui vì em đã làm đúng với lời khuyên của cô. Ước mơ của mỗi con người theo cô nên là hãy phát triển hết mức khả năng của mình để phục vụ cho bản thân và cho cộng đồng. Cái Đẹp cứu rỗi thế giới và phụ nữ là Phái Đẹp nên cô rất vui khi được chứng kiến những người phụ nữ có cơ hội thể hiện nhan sắc của mình. Và càng vui hơn khi đó là một tân sinh viên của mái trường nơi cô đã gắn bó gần 30 năm. Nhưng mang vương miện Hoa hậu trong 2 năm cũng là một nghĩa vụ rất nặng nề nên cô muốn chia sẻ vài suy nghĩ với em.

Có thể em đã biết thi Hoa Hậu chỉ mới xuất hiện phổ biến ở Việt nam từ năm 1988, với Hoa hâu đầu tiên là Bùi Bích Phương. Chính vì thế xã hội Việt Nam chưa quen với việc tiếp nhận hình ảnh Hoa hậu một cách đúng mức. Ở châu Âu cuộc thi Hoa hậu đầu tiên đã được tổ chức từ năm 1859 ở nước Anh nhưng thực tế người đưa cuộc thi Hoa hậu lên tầm Quốc tế là tỷ phú Donald Trump với cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ (Miss Universe) tổ chứ cần đầu tiên năm 1952[1]. Trong khi ở phương Tây, các cuộc thi Hoa hậu chủ yếu mang tính chất là sự kiện giải trí và giải trí, thậm chí ở nước Anh công chúng còn thờ ơ với thi HH đến mức BBC đã không còn phát chương trình này, thì ở Việt Nam, các cuộc thi Hoa hậu vẫn bị gán cho quá nhiều ý nghĩa xã hội, thậm chí là chính trị nữa. Không ở nước nào cuộc thi HH lại do cơ quan Chính phủ tổ chức, và hiếm có nước nào có số lượng quan chức chính phủ chính thức tham dự vòng thi chung kết của các cuộc thi Hoa hậu đông đảo như ở Việt Nam. Chính vì vậy, nhiều người nhầm tưởng Hoa hậu có trọng trách đại diện cho vẻ đẹp của phụ nữ Việt nam nói chung. Thực ra mỗi cuộc thi đều có những tiêu chí riêng của nó, như Trưởng ban Giám khảo cuộc thi Hoa hậu 2014 cho biết các thành viên chấm điểm theo tiêu chi “Kỹ năng giao tiếp đối thoại chiếm 40% tổng số điểm và sau đó là các phần thi áo dài, áo tắm – 20%, trang phục dạ hội – 10%, trả lời ứng xử – 10% điểm” còn 20% là cho hình thể. [2] Như vậy cuộc thi này chủ yếu hướng tới vẻ đẹp hình thể và khả năng giao tiếp, đâu có hướng tới trí tuệ hay các đức tính khác của phụ nữ, làm sao đại diện cho vẻ đẹp đầy đủ của phụ nữ Việt được? Hơn nữa, các thí sinh không phải toàn bộ phụ nữ Việt và được chọn theo ý của một Ban Giám khảo. Dù có cố gắng đến đâu, không Ban Giám khảo nào có thể đáp ứng đúng yêu cầu của toàn thể công chúng nên người thắng cuôc chỉ là đại diện cho vẻ đẹp theo ý hiểu của Ban Giám khảo. Em vừa chiến thắng một cuộc thi lớn ngay đầu đời, hãy vui với chiến thắng của mình và hãy thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ em đã cam kết khi tham gia cuộc thi là đủ. Đừng để những người thiếu hiểu biết gây sức ép cho mình nhiều hơn cần thiết. Một cuộc thi chỉ là một cuộc chơi, nó không phải cả đời em.

Những năm 88, 90, khi mới có thi Hoa hậu cô cũng rất háo hức xem nhưng sau này, mỗi lần nhìn các em gái xinh tươi đăng quang cô mừng cho các em cũng có nhưng lo cho các em nhiều hơn. Làm người của công chúng ở một xã hội mới mở cửa như Việt Nam không dễ. Công chúng đòi hỏi ở những người ấy quá nhiều mà không cần biết những đòi hỏi ấy có hợp lý không. Ngay quan niệm vê vẻ đẹp cũng vậy. Đa số người Việt vẫn ưa thích vẻ đẹp cổ truyển kiểu “mặt trái xoan, mũi dọc dừa, môi quả tim” mà quên mất mục tiêu của cuộc thi là chọn ra một đại diện tham gia tranh tài trên đấu trường thế giới. Về điểm này Vũ Nguyễn Hà Anh, người mẫu đã có dịp tham gia nhiều cuộc thi quốc tế đã cho những lời khuyên rất bổ ích[3]. Theo Hà Anh, người đẹp Việt nếu muốn có hy vọng trong cuộc

1. Hoa hậu phải “Đẹp theo tiêu chuẩn và cái nhìn của quốc tế”: tức là gương mặt góc cạnh và ấn tượng

2. Thân hình chuẩn quan trọng hơn gương mặt vì đóng vai trò quyết định khi trình diễn.

3. Ngoại ngữ và học vấn là yếu tố không thể thiếu vì “là hoa hậu bạn sẽ là hình ảnh và đại diện tiếng nói cho cuộc thi. Nếu thí sinh không thể nói, không tự tin giao tiếp, không có khả năng kết nối” thì “việc được cân nhăc là nặng ký cũng không có, chưa nói đến thắng cuộc”.

Những tiêu chí này đã quá rõ ràng nếu chúng ta có theo dõi những cuộc thi sắc đẹp quốc tế nhưng ở Việt Nam còn ít người biết nên không lạ là họ vẫn giữ quan điểm cũ. Cô nói thật là cô không theo dõi cuộc thi năm nay vì bận quá, chỉ xem được đoạn kết của đêm chung kết, khi chỉ còn top 5. Trong lúc mọi người đang hồi hộp ai sẽ là Hoa hậu thì cả cô và chồng cô đều đã chọn em vì thấy em có vẻ đẹp sắc sảo kèm theo chiều cao mà cô nghĩ là sẽ phù hợp với tiêu chí của các cuộc thi Quốc tế. Sau khi được biết em có 7 năm học chuyên Pháp và biết tiếng Anh, cô tin là em sẽ đáp ứng được yêu cầu này. Em còn có thành tích trong thể thao và giảm cân của em để duy trì thể hình tốt sau này. Đừng quá buồn vì những lời thị phi. Khi Mai Phương Thúy đăng quang, cũng rất nhiều người chê cô ấy gầy, đen, không đẹp bằng Á hậu nhưng thực tế đã chứng tỏ cô ấy là một trong những Hoa hậu có vẻ đẹp bền và quan trọng hơn là làm được nhiều việc có ích cho xã hội. Khi em chứng minh được khả năng và tấm lòng của mình thì mọi người sẽ hiểu thôi. Dù câu trả lời của em trong phần thi ứng xử không tốt nhưng cô nghĩ em còn nhiều thời gian để nâng cao hiểu biết. Quan trọng là đừng bao giờ ngừng học hỏi. Thực tế cho thấy những hoa hậu có học vấn tốt sẽ đi xa và tránh được những cám dỗ mà danh hiệu và tuổi trẻ của các em mang lại. Hãy học hỏi từ những người đi trước hay ngay từ người trùng tên với em, cô Nguyễn Cao Kỳ Duyên. Sự nhân văn trong ứng xử, cách suy nghĩ tích cực và những bí quyết giữ nhan sắc của cô ấy sẽ rất bổ ích cho em.

Cô không biết liệu em còn tiếp tục theo học ở FTU không vì mô hình quản lý sinh viên kiểu hành chính của các trường Đại học ở Việt nam sẽ làm em khó có thể thực hiện các nghĩa vụ của Hoa Hậu. Qua trang báo này cô gửi lời chúc em luôn tự tin và tỏa sáng. Cô tin rằng với vẻ đẹp, trí tuệ của em, lại được gia đình yêu thương, ủng hộ, em sẽ thành công. Good lucks!

Bài viết trên báo Văn nghệ Công an

Kỳ Duyên trong vòng tay bạn bè ở trường ĐHNT

Kỳ Duyên khi về thăm ĐHNT