Bạn Mai Lan, một cựu học sinh chuyên Văn, giờ là một chuyên gia tư vấn bất động sản cao cấp ở Kiev, đã đồng ý tiếp tục cung cấp thông tin cho chúng ta.

Câu chuyện thứ 4: Mùa đông ảm đạm

Cuộc biểu tình đã đi vào ngõ cụt, những người dân thường ra đường phản đối chính quyền đã trở về cuộc sống áo cơm, họ lại kiên nhẫn chờ cuộc bầu cử tới . Thay chỗ của họ ở Maidan là những nhóm người có tổ chức và mục tiêu chính trị rõ ràng, được lãnh đạo bởi một đảng phái chính trị nào đó, và một nhóm các sinh viên ở miền tây lên quyết đi đến cùng vì tương lai của họ. Chính khách các nước đổ đến Kiev , ra tận Maidan gặp các nhóm biểu tình,trên mạng xã hội nhiều thông tin nói rằng 3 km vuông ở Maidan là một chiến trường khốc liệt giữa các chính trị gia và tình báo quốc tế(?)

Dù họ có lợi ích và mưu đồ gì, thì họ cũng làm được cho nhân dân Ucraina một điều là yêu cầu chính quyền đối thoại hoà bình và tôn trọng quyền tự do của người biểu tình, tránh đàn áp và đổ máu.

Cái lạnh của mùa đông đã lên tới đỉnh điểm, khi nhiệt độ ngoài trời là âm 20 độ C vào ban ngày và âm 27 độ C vào ban đêm. Người biểu tình không trụ được trong các lều bạt trên phố với thùng củi và ngọn lửa sưởi leo lét, họ kéo nhau vào chiếm vài toà nhà công sở trong Maidan và đặt trụ sở chính ở toà nhà công đoàn,ai đã từng đến Kiev sẽ nhớ toà nhà đối diện bưu điện trung tâm trên có bảng đồng hồ , toà nhà này đã được cho thuê từ lâu, và các công ty tư nhân có văn phòng ở đó rút đi từ khi cuộc biểu tình bắt đầu để lại mấy tầng nhà trống. Các bác sỹ tình nguyện làm việc ngoài đó kể rằng đến đêm, trong toà nhà là cả dàn đồng ca những tiếng ho của người biểu tình nhiễm lạnh.Dù gì với hoàn cảnh này người biểu tình đã vi phạm pháp luật khi chiếm công sở của nhà nước.

Chính quyền phản ứng rất khó hiểu và tiêu cực, họ lập những nhóm người ở vùng ủng hộ tổng thống, trả tiền thuê biểu tình và chở các thanh niên đó lên Kiev. Họ là những thanh niên khoẻ mạnh tham gia các câu lạc bộ quyền anh hay võ thuật ở địa phương, được lên Kiev chơi miễn phí lại có tiền tiêu nên cũng hào hứng lắm, việc của họ nghe đơn giản chỉ là ủng hộ chính quyền và ngăn bọn” gây rối” ở Maidan. Có một anh chàng tên là Vadim Titusko, dẫn đầu một nhóm như vậy ở Kiev, anh ta hung hăn nổi tiếng đến mức những người như anh ấy đã được gọi theo họ của anh ta, từ Tituski ( những người giống Titusko) chính thức xuất hiện như vậy đấy( một từ hoàn toàn mới trong tiếng Nga nhé). Sau khi dẫn đội đi gây rối vài nơi, về Maidan đứng trước đoàn người biểu tình toàn sinh viên và trí thức, những ông cựu chiến binh và các bà già về hưu, anh chàng này biết họ bị lợi dụng bởi thông tin sai lệch. Vadim Tituski cùng nhóm của anh ta liền xin lỗi nhân dân và chạy sang đứng vào hàng của người biểu tình, mặc cho cảnh sát ngăn cản và doạ truy cứu.

Câu chuyện bi hài này được kể râm ran ở bến xe, trên tàu điện , còn Vadim thì vẫn đang chẻ củi đắp công sự ở Maidan cho đến ngày hôm nay. Chỉ có điều tên họ của anh đã biến thành từ mới chỉ những người gây rối, và chiều chiều với điếu thuốc trên môi ngồi trầm ngâm ở Maidan anh ấy ngậm ngùi thấu hiểu: Trăm năm bia đá cũng mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ.

Câu chuyện thứ 5: Họ là ai?

Tình hình Kiev đã trở nên bất ổn bởi nhiều đoàn người từ khắp các vùng kéo đến,với ý đồ và mục tiêu khác nhau.Ở các thành phố khác như Kharcov, Odessa… cũng vậy.Bất ổn nhưng không nguy hiểm như mọi nguời vẫn nghĩ.Bao giờ cũng thế và ở đâu chẳng vậy: vài vụ đánh nhau,ai đó bị đâm hay kho hàng bị ăn trộm lúc nửa đêm.. nhưng vì cuộc biểu tình ở Maidan nên chính quyền quy kết nguyên nhân do nguời biểu tình gây rối,báo chí nuớc ngoài đưa vài hiện tuợng nổi bật làm dư luận xôn xao.

Ngay cả nguời dân Ucraina và chính phủ cũng không thể hiểu đuợc điều gì đang thực sự diễn ra hàng ngày.

Dân chúng huớng sự phẫn nộ vào lực luợng cảnh sát,họ tìm ra nhà riêng của một ông chỉ huy Berkut,chặn nguời thân của ông ta lại yêu cầu gọi chồng con về nhà.Một đoàn nguời có xe riêng cắm cờ Ucraina tập hợp thành đội xe gọi là Avtomaidan tìm đến nhà bộ truởng bộ nội vụ và nhà riêng của tổng thống để biểu tình chống đàn áp…Vài cảnh sát bị thuơng.thêm một cậu thanh niên 20 tuổi nguời gốc Armeni,sinh ra tại đất Ucraina bị giết.Nguời cha cậu bé lên nhận xác con nghẹn ngào kể lại:Nghe tin con trai cùng bạn bè ở đại học đi lên Kiev biểu tình trên Maidan,ông gọi điện bảo con:về nhà đi,đừng dại dột ,họ trả cho con bao nhiêu tiền mà con ở trên đó lâu thế? (chính quyền buộc tội nguời biểu tình vì đuợc trả tiền) Con trai ông trả lời:Bố! con sinh ra ở đây,Ucraina là đất nuớc của con,con làm như vậy vì tuơng lai của chính con.Không ai trả tiền cho chúng con cả,con sẽ ở đây đến cùng..

Vâng,cậu ấy đã vĩnh viễn ở lại Maidan,mãi mãi…

Họ là ai?

Đại diện các đảng phái như đảng “TỔ QUỐC” của cựu thủ tuớng Yulia Timosenko,đảng “Nắm Đấm” của cựu vô địch quyền anh Klichko,đảng “Tự do” từ miền tây và vài ông tỷ phú liên tục ra Maidan kêu gọi nguời biểu tình ủng hộ phe cánh của mình. Rồi bỗng nhiên xuất hiện nhóm cực hữu mang tên “cánh tả” với súng ống trong tay.Họ duờng như đuợc huấn luyện ở đâu đó và từ khi nào đó,họ biết làm bom xăng,biết tấn công và phòng vệ ,tiến lui như những binh lính nhà nghề.Nghe bảo họ tập hợp đuợc những cựu chiến binh từng chiến đấu ở Afganistan và Kavkatz( thời CCCP là những mật trận khốc liệt nhất lính Liên xô đã từng tham chiến),lại nghe nói các cựu binh này rất bất mãn với chính tổng thống Yanukovich vì lần gần đây nhất khi họ tổ chức tuởng niệm đồng đội đã hi sinh,họ đã phải đứng duới trời mưa gần 2 tiếng đồng hồ,không đuợc phép đặt hoa truớc khi tổng thống đến.Ông ta đến muộn,rầm rộ nhân viên bảo vệ, nhà báo quay phim,không chào hỏi những cựu binh tập trung quanh tuợng đài,đặt hoa xong ra xe thẳng tiến.

Họ là ai trong chúng ta? những nguời dân Ucraina hiền lành vô danh,hay cha con ông viện sỹ viện hàn lâm Ucraina:giáo sư tiến sỹ Kuznesov Mikhail và cậu sinh viên con trai ông(ảnh duới,hai bố con ông viện sỹ trong cuộc biểu tình ngày 19-2 truớc nhà Quốc hội).Họ là bà bác sỹ Olga Bogomolez,cháu gái của phó chủ tịch viện hàn lâm khoa hoc Liên xô Aleksandr Bogomolez(1881-1946)-từ những ngày đầu tiên bà đã ra Maidan cấp cứu cho những nguời biểu tình bị thương không dám vào bệnh viện(sau một vài truờng hợp bệnh viện từ chối cấp cứu cho nguời biểu tình,hoặc vào viện rồi bị bắt đi mất tích) bà ấy vì đồng bào mình và lời thề thiêng liêng khi nhận bằng tốt nghiệp,không vì mục tiêu cá nhân hay động cơ chính trị nào khác,bằng chứng là khi chính quyền mới thành lập,họ đã mời bà nhận chức bộ truởng bộ y tế,rồi phó thủ tuớng nhưng bà từ chối.Họ là mấy chục ngàn tên tội phạm đuợc thả ra trong thời gian ngắn vừa qua ,là khuôn mặt chịu đựng của những cảnh sát cơ động vì nhiệm vụ phải đứng trên chiến tuyến chống lại đồng bào mình? Vì sao và vì cái gì?câu hỏi này ngay cả nguời trong cuộc cũng không trả lời đuợc.Vậy những kết luận vội vàng và vô cảm từ chúng ta có quá bất công ?!

Ngày hôm nay lại có báo đưa tin,họ là tỷ phú Soroc và nhà sáng lập hãng Ebay tài trợ cho nguời biểu tình Maidan,dưới đó kèm theo cmt là họ buôn chính trị,lũng đoạn thị trường cũng có,bảo họ muốn xây dựng một nền dân chủ thưc sự ở Châu Âu cũng có.(uh,sao lại không nhỉ? Đâu phải nguời giàu nào cũng xấu,thay vì họ đầu tư xây giếng nước ở châu Phi xem ra mục địch rất rõ ràng,thì giúp Đông Âu xây dựng nền dân chủ thực sự cho mấy trăm triệu nguời lại có vẻ như là khó hiểu và không thực)

Lớp màn bao phủ Maidan đúng là khơi dậy nhiều hiếu kỳ, định đoán: những bác sỹ nhân đạo cấp cứu khi đuợc phóng viên phỏng vấn làm sao họ có thể tiến hành phẫu thuật phức tạp như vậy trong điều kiện tạm bợ ở Maidan. Họ nói rằng:bạn không thể tin đuợc đâu,ở bệnh viện dã chiến tại Maidan có những máy móc và dụng cụ y tế trị giá 500000$, những thứ mà chưa từng có trong các bệnh viên công ở Kiev(?)

Rồi lốp xe cũ chất cao như núi tại Maidan dùng để đốt ngăn cảnh sát tấn công,rồi củi để suởi suốt ngày đêm ròng rã mấy tháng trời (mình mua một bó củi 2kg đốt lò suởi nhà mình giá 3$ tại siêu thị, cháy cùng lắm đuợc 3 tiếng). Rồi thức ăn đồ uống,rồi mạng WIFI miễn phí ở Maidan. Nếu nói rằng chính quyền cho họ mang các thứ đó vào Maidan thì không phải, nhưng cấm họ mang vào thì rất dễ, vậy thì tại sao nó có ở đó? Tại sao???

Không còn hiểu ra làm sao nữa,tổng thống Yanukovich vừa gặp bà Catherine Ashton, đại diện ngoại giao của khối châu Âu buổi chiều hứa sẽ thuơng lượng với bên biểu tình và tìm giải pháp trong hòa bình để tránh đổ máu, đến đêm vài nhóm cảnh sát lại tấn công nguời biểu tình làm hai bên có nguời bị thương. Sáng hôm sau đại biểu quốc hội chất vấn chính phủ thì chẳng có ai chịu đứng ra nhận trách nhiệm cả. Vài lần như vậy trong mấy tuần liên tiếp…Tại sao tổng thống cũ lại làm thế? Hay là ông ta quá coi thuờng mọi thứ,hay là ông ta phát điên rồi?hay ông cũng không kiểm soát đuợc tình hình nữa?

Dư luận quốc tế phẫn nộ, nhân dân phẫn nộ,ngay cả Berkut cũng chán ngán lắm vì nhiệm vụ rất nặng nề và vô nghĩa họ đang phải làm.Rất nhiều nguời đã đầu hàng phía biểu tình,họ đuợc những nguời biểu tình dẫn đi và bảo vệ để họ không bị đánh bởi phần tử quá khích, ông cha đạo đi trước dẫn đuờng đưa họ về nhà thờ trú tạm.

Thật là đau lòng vì sự vô nghĩa trong nhiệm vụ phải thực thi của đội Berkut. Họ là những phần tử uư tú nhất của ngành công an, vậy mà nay họ nhận sự phẫn nộ từ chính đồng bào của họ,đến mức một đội bóng đá mang tên Berkut -2 quyết định đổi tên để không mang tiếng xấu này.

Vài tay súng bắn tỉa xuất hiện,bắn chết những nguời biểu tình, bắn cả vào lực luợng y bác sỹ đang cứu nguời trên phố,mấy nhà báo bị giết hại.Nhân dân quá phẫn nộ lại đổ ra đuờng… Rồi bất ngờ hơn khi phía cảnh sát cũng bị bắn,từ đạn súng bắn tỉa của Anh (mỗi khẩu súng này có giá vài chục ngàn $)… Ai là người bắn?

Ngày hôm qua nguời thuộc phe biểu tình tìm thấy những căn phòng bí mật dưới hầm ngầm trong tư dinh tổng thống cũ, họ đã tìm đuợc nhiều tài liệu mật chứng tỏ các tay súng bắn tỉa là người đuợc Mockva đưa xuống. Xin trích dẫn đuờng link (xin lỗi những bạn không đọc được tiếng Nga). Đây chỉ là thông tin tham khảo nhưng nó chứng tỏ nhiểu câu hỏi tại sao ở phía trên mà chính quyền cũng như nhân dân Ucraina và cộng đồng thế giới luôn thắc mắc: http://elise.com.ua/?p=11668&fb_action_ids=10201613296675883&fb_action_types=og.likes

Câu chuyện thứ 6: Bực bội và lo âu.

Dân Ucraina là những người hiền lành và kiên nhẫn, dù cuộc sống mấy năm nay rất khó khăn, dù họ biết rõ chính quyền Yanukovich tham nhũng và lộng hành, dù chán cái chế độ gia đình trị này đến tận cổ ,họ cũng bình thản chờ cuộc bầu cử mới. Nếu như Euromaidan khởi đầu bằng nhóm sinh viên và trí thức yêu cầu chính quyền kí hợp ước với liên minh Châu Âu có mục tiêu chính trị rõ ràng, thì mấy trăm ngàn ngưởi biểu tình sau đó chỉ để phản đối sự đàn áp vô lối của nhà cầm quyền với những người biểu tình mà thôi.

Kiev đón năm 2014 trong trạng thái bực bội và lo âu, mình thấy ghét nhóm ” TỰ DO” quá khich kéo bằng được tượng Lenin ở đối diện chợ Đầu bò( Бессаравский рынок). Bức tượng đẹp, cùng chất liệu và kích thước với tượng Lê Nin ở Hà nội. Dân Kiev cũng ra cắt cử nhau cùng cảnh sát bảo vệ không cho họ phá bức tượng này, không phải vì họ còn tôn sùng vị lãnh tụ Cộng sản, mà vì họ trân trọng lịch sử.

Chính quyền thờ ơ, người dân lương thiện ngoài ánh sáng không ngăn được dã tâm của kẻ trong bóng tối, bức tượng bị lật nhào vào một đêm cuối năm, mình căm phẫn thấy vài tên phá hoại trong hàng ngũ biểu tình xúm quanh đập từng mảnh vỡ một cách hả hê… Thật là man rợ và kém văn minh, đất nước Ucraina chắc cũng chẳng trông chờ gì được vào đảng dân tộc chủ nghĩa này!

Nét lo âu hằn trên khuôn mặt người dân Ucraina, chịu đựng và vị tha như trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước,họ đoàn kết và yêu thương nhau hơn bao giờ hết. Nhiều câu chuyện cảm động rơi nước mắt trong thời Maidan làm mình cảm phục và trân trọng đất nước và con người nơi đây. Mình mong và cho rằng họ sẽ có một tương lai tốt đẹp dù phía trước còn muôn vàn khó khăn.

Trung tâm Kiev luôn đẹp rực rỡ đến mộng mị với đèn mầu đón năm mới lấp lánh dưới tuyết rơi những đêm cuối năm chỉ còn là nỗi nhớ, cuộc biểu tình và thái độ mập mờ của chính quyền (với việc giải quyết triệt để vấn đề nằm trong tầm tay của họ ) làm tan biến mọi niềm vui.

Thỉnh thoảng lại tìm thấy một xác chết đeo cờ của người biểu tình dạt vào bờ sông hay chết cháy trong xe ô tô cá nhân, mà kết luận của cơ quan điều tra lại là: tự tử(?). Vài chiếc xe bị đốt cháy, tội phạm gia tăng do ” bần cùng sinh đạo tặc” , do chính quyền buông lỏng trật tự và những kẻ gây rối lợi dụng.

Người biểu tình đã có tổ chức chặt chẽ hơn, chia thành từng đội 100 người gọi là Sotnhia (сотня) nghe nói cho đến cuối tháng 1-2014, Sotnhia thứ 38 đang tuyển tình nguyện viên, có nghĩa là khoảng 3800 người biểu tình luôn túc trực ở Maidan.

Báo chí và truyền hình vô cùng nhanh nhậy và tích cực, chưa bao giờ minh được thấy CMI ( giới truyền thông) làm việc tốt và hiệu quả như thế. Họ đưa tin Maidan từng giờ trong mục Maidan online, đưa tin chính xác và vô tư cả về bên chính quyền lẫn bên biểu tình. Trong một đêm có người của Cotnhia thứ 7 lấy quần áo tại một cửa hàng trên phố, sáng hôm sau thông tin đã lên mặt báo rồi (mình phục cách quản lí ở Maidan ghê cơ, nếu có một vụ trộm trong hoàn cảnh bình thường thì cơ quan điều tra chắc cũng không xác đinh được tội phạm nhanh hơn thế). Tất cả video cảnh sát đánh người, nghị trường cãi vã hay người biểu tình kêu gọi nhau đều được đăng tin nóng hổi trên báo và TV. Vài nhà báo Ucraina đã hi sinh khi lấy tin, mấy phóng viên nước ngoài áo đầy máu vẫn bám sát điểm nóng.

Không lẽ cứ thế này cho đến cuộc bầu cử năm 2015?