Vừa gặp một cựu sinh viên đến nhờ ký thư giới thiệu để apply hồ sơ đi học ở Anh. Hàng năm mình ký trên dưới 20 cái thư, chắc đến 70-80% trong đó là đi Anh. Hình như sinh viên trường này rất thích đi Anh. Mình không có gì phản đối vì Anh là một nước có nền giáo dục tiên tiến, lại nói tiếng Anh. Tuy nhiên, mình rất ngạc nhiên khi rất nhiều phụ huynh và sinh viên không biết gì về trường nơi con mình đi học như thứ hạng của trường/ngành học con chọn, khả năng tìm việc của ngành đó… Vụ scandal về Đại học London Metropolitan (London Met) bị tước quyền cấp giấy chứng nhận để xin visa cho sinh viên quốc tế làm rất nhiều sinh viên VN điêu đứng là một minh chứng vì trong bảng thứ hạng của Anh năm đó, trường này đứng thứ 171/171! Một sinh viên học bên ấy kể cho mình là rất nhiều sinh viên từ các nước đang phát triển apply vào trường ấy chỉ để sang đi làm. Nhà trường không quan tâm, miễn là đóng học phí. Và có rất nhiều trường như vậy ở Anh đang tuyển sinh ở VN thông qua các công ty du học! Nếu các bạn qua Anh chỉ để đi chơi, đi làm thì tùy các bạn nhưng mục đích của hầu hết sinh viên VN mình biết lại là đi học, nếu rơi nhầm vào những trường như vậy thì thật đau khổ cho bố mẹ và cho các bạn.
Lý do của hầu hết những trường hợp đi Anh mà mình biết là:
1. Là nước nói tiếng Anh, cho nên khi con học về vừa có chuyên môn vừa nâng cao tiếng Anh. Đồng ý nhưng Anh không phải là nước duy nhất nói tiếng Anh, lại càng không phải là nước duy nhất dạy bằng tiếng Anh. Tiếng Anh – Anh cũng không phải tiếng Anh phổ biến nhất thế giới vì nó khó nói và khó hiểu với hầu hết những người không sống ở Anh. Hơn nữa trong các trường con bạn học ở Anh sẽ chủ yếu là người nước ngoài, đến Anh vì cũng nhầm tưởng như bạn.
2. Thời gian học ngắn, (1 năm trong khi đi Úc hay Mỹ là 2 năm). Phụ huynh nghĩ như vậy sẽ được một công đôi việc, chi phí rẻ và con không phải xa nhà quá lâu, bớt khả năng hư hỏng (có rất nhiều phụ huynh vẫn mặc định đi Tây là dễ hư. Họ không hề nghĩ, vì sao cái bọn “hư” ấy là có được nền giáo dục và kinh tế đều văn minh hơn mình? Và vì sao “ngoan” như Việt nam lại cái gì cũng kém cỏi, hủ lậu thế? Vậy nên “hư” hay nên “ngoan” nhỉ?). Nghĩ như vậy là hoàn toàn nhầm. Du học nước ngoài không chỉ là học trong trường mà là học ngoài xã hội, học cách ứng xử văn minh, phong cách làm việc chuyên nghiệp củangười ta… Cầm hộ chiếu VN xin visa sang các nước phát triển rất khó, thường họ chỉ cấp đúng theo thời gian học hoặc dư ra tối đa 1 tháng. Học 1 năm ở Anh (thực ra nhiều khi chỉ có 9 tháng), chương trình dồn dập, cắm đầu học, chưa kịp biết gì đến bên ngoài thì đã phải về nước, cơ hội học hỏi quá ít.
Học ở Anh còn có một loạt bất lợi sau đây:
1. Chi phí ở Anh rất đắt đỏ: Theo Công ty Du học Toàn cầu, để học thạc sĩ tại Anh mức học phí trung bình từ 9.000 – 12.000 Bảng, học phí MBA là 12.000 – 15.000 Bảng. Chi phí sinh hoạt trung bình của sinh viên quốc tế tại Anh khoảng 800 Bảng/tháng ở Londonvà 600 Bảng/tháng với các thành phố khác. Như vậy tổng tiền sinh hoạt phí cho 1 năm học thạc sĩ là 7.200 – 9.600 Bảng. Tổng chi phí khóa học thạc sĩ ở Anh là 16.000 – 22.000 Bảng, tương đương khoảng 520 triệu – 700 triệu đồng, theoTalent Space là tương đương với mức chi phí ở Úc hay Mỹ. Nhưng thời gian học ở Mỹ hay Úc thường là 2 năm, cho bạn thời gian cũng như cơ hội học hỏi, trải nghiệm. Ở Úc hay Mỹ do đất rộng người thưa, đông Việt kiều nên chi phí sinh hoạt rẻ và cơ hội tìm được việc làm thêm cũng cao hơn. Theo chỗ mình biết, xin học bổng học Master ở Mỹ khá dễ, hầu hết sinh viên của mình được từ 50-100% tuition fee, cá biệt có bạn còn được cả sinh hoạt phí nhưng mình chưa gặp ai được học bổng cao hơn 50% tuition fee ở Anh. Theo mình nhớ, học phí với sinh viên ngoại quốc cao gấp từ 2-2.5 lần so với sinh viên Anh, vì vậy cái học bổng ấy chỉ là bánh vẽ.
2. Học ở Anh rất khó có cơ hội ở lại làm việc vì nước Anh rất hạn chế cấp visa làm việc cho người nước ngoài. Được làm việc ở nước ngoài sẽ giúp bạn có kinh nghiệm, nâng cấp CV và thu hồi lại một phần số tiền bố mẹ đã đầu tư cho bạn. Nhưng hiếm bạn có được cơ hội này ở Anh.
3. Theo kinh nghiệm của bản thân, Anh là một đất nước đẹp, lịch sử hoành tráng, trình độ phát triển tiên tiến nhưng không phải là một nơi lý tưởng cho người nước ngoài vì thời tiết lạnh, mưa quanh năm, đồ ăn dở (một trong những tiêu chuẩn của địa ngục là khi người Anh làm đầu bếp), người Anh conservative, khó kết bạn, chi phí lại quá đắt đỏ với người Việt trung bình.
Tất nhiên có cơ hội qua Anh thì không nên bỏ qua nhưng nếu lựa chọn thì bạn nên cân nhắc kỹ hơn. Đặc biệt, đừng quá tin các công ty du học, trừ những công ty qua những người đi trước bạn đã tin tưởng là có uy tín. Lưu ý là những trường tốt hiếm khi tuyến sinh qua công ty du học vì họ luôn thừa sinh viên rồi, những trường qua công ty du học thường chỉ là trường từ trung bình đến kém. Nên kiểm tra lại thông tin về học bổng mà các công ty du học công bố. Năm trước có 1 bạn được thông báo nhận 50% học bổng nên chỉ phải đóng 9000 bảng nhưng khi check lại với nhà trường thì học phí chính thức có 8800 bảng! Các trường đều công bố chính sách tuyển sinh trên website và nhận hồ sơ online. hãy kiểm tra ranking của trường, của ngành học giấy phép tuyển sinh QT, học phí … trước khi đầu tư đồng tiền mồ hôi nước mắt của cả đời bố mẹ bạn. Mình từng biết có những gia đình bố mẹ chưa từng dám mua vé máy bay vào Sài Gòn mà bỏ ra cả mấy trăm triệu cho con đi du học, tiếc rằng lại rơi vào trường dỏm, đau khổ mãi. Chọn trường cũng sẽ ảnh hưởng lớnđến tương lai của bạn nữa, chôn chân 1-2 năm trong một ngôi trường chán ngắt trong khi bạn bè đi làm, building career sẽ xì trét lắm đấy!
Chúc các phụ huynh và sinh viên sáng suốt để có sự lựa chọn phù hợp nhất!
Leave a Reply